Astımlı hastalara yönelik geliştirilen web tasarımlı eğitimin ilaç uyumu, astım kontrolü ve yorgunluk üzerine etkisinin değerlendirilmesi


Erdoğan E. G., Örsal Ö.(Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2021
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2022

Proje Özeti

Amaç: Astımlı hastalara yönelik geliştirilen web tasarımlı eğitimin ilaç uyumu, astım kontrolü ve yorgunluk üzerine etkisinin belirlenmesidir. Yöntem: Bu araştırma tek merkezli ön test-son test kontrol gruplu randomize kontrollü deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, Eskişehir ili aile sağlığı merkezlerine kayıtlı astım tanısı almış hastalar oluşturmaktadır. Araştırmada müdahale (n=100) ve kontrol (n=100) olmak üzere iki grup bulunmaktadır. Veriler İlaç Uyumunu Bildirim Ölçeği (İUBÖ), KOAH ve Astım Yorgunluk Ölçeği (KAYÖ), Astım Kontrol Testi (AKT) ve inhalasyon cihazlarını kullanım becerilerinin değerlendirme formu ile toplanmıştır. Bulgular: İUBÖ puanlarında grup zaman ana etkisi ve etkileşimi istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Müdahale grubunda KAYÖ son test puanlarının anlamlı düzeyde düştüğü, AKT son test puanlarının yüksek olduğu, aynı zamanda grup ana etkisi ve grup*zaman tekrarlı ölçümlerinde de istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Ayrıca müdahale grubunda son test AKT sonuçlarında astımı kontrolsüz olanların (%67,4) kontrol grubuna (%94,9) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşük olduğu bulunmuştur (p=0,001). Müdahale grubunda ölçülü doz inhaler, kuru toz inhaler -1, kuru toz inhaler -2 ve nebül son test puanlarının arttığı aynı zamanda nebül hariç grup ana etkisi ve grup*zaman tekrarlı ölçümlerinde de istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Astımlı hastalara yönelik geliştirilen web tasarımlı eğitim hastaların ilaç uyumu üzerinde olumlu bir etki yaratmamıştır. Ancak hastalara doğru teknikle inhaler kullanımını öğrettiği, yorgunluk düzeyleri ve astım kontrolleri üzerinde olumlu bir etki yarattığı görülmüştür