Research Information System
Demavend Yayınları, İstanbul, 2023
İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Arap Dili ve Belagati Anabilim Dalı olarak Cezayir Medea Üniversitesi, Dil ve İletişim Uygulama Merkezi ortaklığıyla alanında ilk kez olmak üzere Uluslararası Arap Dili ve Belagati Lisansüstü Öğrenci Sempozyumunu 11 Mayıs 2023 tarihinde çevrimiçi bir platformda gerçekleştirdik. Sempozyumumuz Türkiye’deki ve yurtdışındaki üniversitelerin Arap Dili ve Belagati, Arap Dili ve Edebiyatı, Arap Dili Eğitimi, Arapça Öğretmenliği ve Arapça Mütercim-Tercümanlık Ana Bilim Dallarında eğitim gören tüm lisansüstü öğrencilerin katılımına açık bir şekilde düzenlendi. Sempozyuma yurt içi ve yurt dışı olmak üzere farklı üniversitelerden 70 bildiri gönderildi, bunlardan 45’i özet aşamasında kabul aldı, 22’si ise tam metin hakemleme sürecinden sonra kabul aldı. Bildiri sunmuş olan 22 katılımcı 16 farklı üniversiteden olup bunlarından 5’i uluslararası katılım sağladı. Bu tür çalışmaların Arap Dili, Belagati ve Edebiyatı ile ilgili ana bilim dalı sayılarının giderek arttığı günümüzde, alandaki niceliksel artışa niteliksel bir katkı sunmak açısından önemli olduğu muhakkaktır. Bizler de sempozyumu düzenlerken Arap Dili ve Belagati, Edebiyatı, Arapça Öğretimi ve Arapça-Türkçe, Türkçe-Arapça Tercüme alanlarında lisansüstü öğrenciler tarafından gerçekleştirilen ilmi faaliyetlerin uluslararası bilimsel bir ortamda paylaşılmasını ve öğrencilerin bu alanlarda yapacakları araştırmaların teşvik edilmesini; lisansüstü öğrencilere, aralarındaki iletişimi güçlendirerek, bilgi ve tecrübe aktarımı ile ortak çalışma kültürü kazandırılmasını; böylece yapılan araştırmaların daha nitelikli hale getirilmesi için katkı sunulmasını hedefledik. Ayrıca lisansüstü öğrencilere, bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerini kullanarak araştırma yapıp sunma, etkin literatür kullanımı, akademik yazım konularında deneyim kazanma; farklı üniversitelerden alanın önde gelen i tecrübeli akademisyenleri ile bir araya gelerek araştırma becerilerini geliştirme fırsatlarını sunmayı amaçladık. Dinleyici olarak katılan öğrencilerin de bildirilerden ve yapılan müzakerelerden istifade etmek suretiyle bakış açılarını genişletmelerine ve yeni fikirler edinmelerine yardımcı olmayı ümit ettik. Sempozyum, Düzenleme Kurulu adına Doç. Dr. Sultan ŞİMŞEK’in, Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali BULUT’un ve Fakülte Dekanı Prof. Dr. Ramazan MUSLU’nun açılış konuşmaları ile başladı. Açılış oturumunda Cezayir’den Prof. Dr. Bulmeali en-Nezir “Fikir Aşamasından Yazma Aşamasına Kadar Lisansüstü Tezler” ve Prof. Dr. Ahmet Turan ARSLAN “Genç Araştırmacılara Tavsiyeler” başlıklı konuşmalarını yaptılar. Sempozyum klasik eserler ve belagat, dilbilim ve nahiv usulü, klasik dönem Arap şiiri, modern dönem Arap dili ve edebiyatı araştırmaları, Osmanlı dönemi Arap dili ve edebiyatı çalışmaları olmak üzere birbirinden farklı odak konusu bulunan 5 oturumdan oluştu. Sempozyumumuz müzakereli olarak gerçekleştirilerek, bildiriler 10 dakika süre ile sunulduktan sonra önceden belirlenen ve alanında tecrübeli olan müzakereci akademisyenlere her bir bildiri için 5 dakika değerlendirme süresi verildi, bu süre içerisinde akademisyenler sunulan bildirilerin güçlü ve zayıf yönlerini dile getirerek analiz etti ve sunum yapan lisansüstü öğrencilere tavsiyelerde bulundu. Sempozyumda Prof. Dr. Abdurrahman ÖZDEMİR, Prof. Dr. Adem YERİNDE, Prof. Dr. Abdullah KIZILCIK, Prof. Dr. Ali BULUT, Prof. Dr. Halil İbrahim KAÇAR oturum başkanı olarak değerli katkılar sunarken; Prof. Dr. Hüseyin ELMALI, Prof. Dr. İlyas Karslı, Prof. Dr. Aysel Ergül KESKİN, Prof. Dr. Yakup CİVELEK, Prof. Dr. Nevin KARABELA, Prof. Dr. Şükran FAZLIOĞLU, Prof. Dr. Hisham Mohammed OKADY, Prof. Dr. Kerim AÇIK, Prof. Dr. Ali BULUT, Doç. Dr. Ömer İSHAKOĞLU, Doç. Dr. Ali ii BENLİ, Doç. Dr. Musa ALAK, Doç. Dr. Cemal Abdullah AYDIN ve Öğr. Gör. Muaz BUREYNİ değerli geri bildirimleriyle müzakereci olarak sempozyuma önemli katkılar sunan akademisyenler arasındaydı. Sempozyumumuz düzenleme kurulu, oturum başkanları ve müzakere heyetinin değerlendirmeleri ve tavsiyelerini içeren kapanış oturumuyla nihayete erdi. Sempozyum bitiminden sonra bildiri sunan lisansüstü öğrencilerden müzakereci öğretim üyelerinin tavsiye ve tashihlerini uygulayarak tam metinlerinin geliştirilmiş haliyle tekrar göndermelerini talep ettik. Gözden geçirilmiş tam metinler arasından 18’ini ilmi kıstaslara dayalı olarak seçerek bu kitapta yayınlanmaya uygun bulduk. Sempozyum bildirilerini ait oldukları dönemlere göre dört bölüm şeklinde yeniden tasnif ettik. Tam metin yazarları dipnot ve kaynakçada isnad atıf sistemine genel olarak bağlı kaldıkları için kitapta bu açıdan bir bütünlük olmakla birlikte, metin içi başlıklandırmada her yazarın kendi üslubunu koruduk. Fakültemiz çatısı altında bu çalışmayı yapmamızı teşvik eden Dekanımız Prof. Dr. Ramazan MUSLU başta olmak üzere, düzenleme kurulunda yer alan her bir değerli üyemize, hakemleme sürecini birlikte yürüttüğümüz anabilim dalımızın kıymetli öğretim üyelerine, açılış oturumundaki konuşmalarıyla sempozyumumuzu onurlandıran hocalarımıza, kıymetli vakitlerini ayırarak oturum başkanı ve müzakereci olarak çok önemli katkılar sunan seçkin öğretim üyelerine, bildiri sunan ve tam metin hazırlayan bütün katılımcılara teşekkürlerimizi sunarız. Bu tür akademik çalışmaların artarak devam etmesi ve bu tam metin bildiri kitabının başta Arap Dili ve Belâgati alanı olmak üzere araştırmacılara faydalı olmasını ümit ederiz.