Bazı Prunus Türlerinde Muhafaza Sıcaklığının Polen Canlılığı veIn-Vitro Çimlenme Kapasitesi Üzerine Etkisi


Creative Commons License

Aytaş M. N., Öztürk Erdem S., Çekiç Ç.

GAZİOSMANPAŞA BİLİMSEL ARAŞTIRMA DERGİSİ, cilt.11, sa.3, ss.282-290, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada Prunus cinsi içindeki üç türe ait polenlerin değişik form ve sıcaklıktaki canlılık ve çimlenme kapasiteleri irdelenmiştir. Çalışmada badem, şeftali ve kiraz türlerinin çiçek tozları; oda sıcaklığında (24 °C) altı gün, buzdolabında (4 °C) otuz gün ve dondurucuda (-10 °C, -20 °C, -80 °C) yüz yirmi gün boyunca anter ve polen olarak muhafaza edilmiştir. Muhafaza koşullarından periyodik olarak alınan çiçek tozları % 15 sükroz içeren % 1’ lik agar besiyerinde canlılık ve çimlenme testleri yapılmıştır. Çiçek tozu olarak depolanan polenler doğrudan ortama ekilirken, anter olarak muhafaza edilen çiçek tozları on iki saat boyunca halojen lambaların altında tutularak polen taneleri elde edilip ekim gerçekleştirilmiştir. Farklı saklama koşullarında muhafaza edilen polenlerin canlılık ve çimlenme kapasitelerinin sonuçları değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında kullanılan üç meyve türüne ait altı meyve çeşitlerinin çiçek tozlarının canlılık ve çimlenme oranlarında tüm muhafaza ortamlarının başlangıç ve sonu itibariyle düşüş gözlemlenirken, hiçbir ortamın son gününde % 0.0 seviyesine düşmemiştir. Çalışma sonuçlarına göre,aynı mevsimde farklı çiçeklenme periyoduna sahip çeşitler arasında tozlanma yapılmasında 4 oC’ de, uzun süreli muhafazalarda ise -80 oC’ de anter olarak muhafazanın uygun bir muhafaza yöntemi olduğu belirlenmiştir. 

The pollens of almond, peach and sweet cherry species in the Prunus genus were stored at room temperature (24 °C) fors six days, in refrigerator (4 °C) for thirty days and freezer (-10 °C, -20 °C, -80 °C) for one hundred and twenty days as polen grains or as anter form of flower in this study. Pollens in these conditions were taken in periodic interval, then viability and germination tests on agar medium, with 1 % concentration containing 15 % sucrose, were carried out. While the pollens stored as grains were sown on medium directly, the anters were kept under halojen lamps for twelve hours to obtain pollen grains and then sown. The results of viability and germination capacity of pollens in different storing condiitions were evaluated. While a decrease was observed at the beginning and end of all storage conditions in the viability and germination rates of pollens of the six fruit varieties belonging to three fruit species used in the study, it did not decrease to 0.0% on the last day of any storage condition. According to the results of the study, it has been determined that anther storage method is a suitable storage method at 4 oC for pollination between varieties with different flowering periods in the same season, and at -80 oC for long-term preservation.