Pek çok ayet ve hadisin üzerinde önemle durduğu “ilim”, faydasız olmasıyönüyle Hz. Peygamberin (a.s.) Allah’a sığındığı bir husus olmuştur. Hadis kaynaklarında sahih olan olarak kaydedilen bir rivayete göre Allah Rasûlü (a.s.),“Faydası olmayan ilimden sana sığınırım.” şeklinde duada bulunmuştur. İlmeson derece önem veren hadislerin yanında bu rivayet ilmin ve ilimden maksadınne olduğu konusunda düşündürücüdür. Bu makale söz konusu rivayeti yine aynı“faydasız ilim” bağlamındaki hadislerle ele alacak ve bu hadisler çerçevesindeyapılmış şerhlere yer verecektir. İlmin nasıl faydasız olabileceği ve hangi ilimlerin faydasız kabul edileceği ile ilgili söylenmiş hadis şerhlerinin yanı sıra bazıfarklı eğilimli tefsir sahiplerinin görüşlerine değinilecektir. Sonuç kısmında dasöz konusu rivayete dair yapılan şerhler ve “faydasız ilmi” açıklayan tefsirlerinışığında özellikle günümüz İslami ilimler öğrenci ve araştırmacılarına yöneliktavsiyelerde bulunulacaktır.
The knowledge that many verses and hadiths emphasized on it has been subject that the Prophet Muhammad (pbuh) had resorted to Allah in terms of being useless. According to a hadith the Prohpet Muhammad (pbuh) prayed to Allah saying: “I resort to you from useless knowledge”. As against the hadiths have paid importance to the “knowledge” this narrative is thougtprovoking about what knowledge is. This article will discuss this narrative in the context of the same useless knowledge and deal with commentaries of these hadiths with opinions of some different tendencies of exegesis, as well as the hadith commentaries about how knowledge can be useless and which knowledges will be considered useless. In the conclusion part, in consideration of the commentaries about the mentioned narrative and the commentaries explaining the “hadith of useless knowledge” the advives will be made especially for the students and researchers of today's Islamic theology.
