AZERBAYCAN’IN GÖZBEBEĞİ BAKÜ ŞEHRİNE GENEL BİR BAKIŞ (ESKİ ÇAĞLARDAN ORTA ÇAĞ’IN SONUNA KADAR)


BAKIR A., ŞENOL F.

Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, cilt.2, sa.3, ss.87-122, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.87-122
  • Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İlk Çağlardan beri yerleşim yeri olan Apşeron Yarımadası günümüze kadar önemini koruyarak çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yaptığı görülür. Bakü asırlar boyu birçok medeniyetin buluştuğu bir mekân olup Massagetler, Kaslar, Turukkiler, Emeviler, Abbasiler, Selçuklular, Moğollar ve yerel hanedanlar arasında Saciler, Revvadiler, Şirvanşahlar gibi devletlerin egemenliği altında siyasi varlığını devam ettirmiştir. Bölgede egemen olan uygarlıklar sosyal, kültürel, ilmi faaliyetlerde bulunmuşlardır. Bu topluluklar eliyle Ateşperestlik, Hıristiyanlık ve İslamiyet gibi dinler burada yayılma imkânına sahip olmuştur. Bakü şehri, özellikle Derbendi hanedanının iktidarda olduğu Şirvanşahlar Devleti döneminde büyük gelişme yaşadı. Sanatçılar için özgür ortamın olması neticesinde değerli eserler meydana getirildi. Yine bu dönemde Apşeron yarımadasının stratejik açıdan ehemmiyetini koruma altına almak amacıyla kaleler inşa edildi. Aynı zamanda ticaretin gelişmesi ve tüccarların konaklama ihtiyacını gidermek amacıyla kervansaraylar ve hanlar inşa edildi. Doğu’dan gelen Moğol baskınları sonucunda Bakü ve çevresi büyük zarara uğradı. Şehrin yağmalanması neticesinde birçok kültürel miras ortadan kaldırıldı. Moğol idarecilerinin uyguladıkları politikalar sonucunda ekonomi ve tarımın gerilemesine neden oldu.
It is seen that the Apsheron peninsula, which has been inhabited since the early ages, has hosted various civilizations until today. Baku is a place where many civilizations have been gathered for centuries and it has continued its political existence under the sovereignty of states such as Massagets, Muscles, Turuks, Umayyads, Abbasids, Seljuks, Mongols and local dynasties such as Saji, Ravvadi and Shirvanshahs. The dominant civilizations in the region have engaged in social, cultural and scientific activities. Religions such as Islam, Christianity and Ignicolist were able to spread here by there communities. The city of Baku experienced a great development, especially during the Shirvanshahs State, where the Derbendi dynasty was in power. As a result of the free environment for artists, valuable works were created. In this period, fortresses were built in order to protect the strategic importance of the Apsheron Peninsula. At the same time, caravanserais and inns were built in order to develop trade and to meet the needs of merchants.As a result of the Mongol raids from the East, Baku and its surroundings suffered great damage. As a result of the plunder of the city, many cultural heritages were eliminated. As a result of the policies implemented by Mongolian administrators, it caused a decline in economy and agriculture.