Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yönetim Bilimleri Dergisi, cilt.23, sa.57, ss.1595-1619, 2025 (Hakemli Dergi)
Liderlik, toplulukların ve kurumların gelişiminde, stratejik karar alma süreçlerinde ve örgütsel etkinliklerin artırılmasında önemli bir işlev üstlenmektedir. Bu çalışma, liderlik ve örgütsel liderlik konularında yapılan akademik araştırmaların bibliyometrik analizi ile liderlik kavramının evrimi ve mevcut eğilimler üzerine kapsamlı bir değerlendirme sunmayı amaçlamaktadır. Liderlik, tarihsel süreç içerisinde sosyal, kültürel ve ekonomik dinamiklerle şekillenmiş ve farklı disiplinlerde incelenmiştir. Literatürde, liderlik stilleri davranışsal, durumsal, özellik temelli, karizmatik, transformasyonel, transaksiyonel ve hizmetkar liderlik gibi çeşitli kategorilerde ele alınmaktadır. Bu yaklaşımlar, liderlerin etkili iletişim ve ilişki yönetimi yeteneklerinin yanı sıra, çalışanların iş tatminini ve örgütsel bağlılıklarını artırma konusundaki rollerine de dikkat çekmektedir. Transformasyonel liderlik, özellikle hızla değişen pazar koşullarında kültürel değişimleri benimseyerek örgütlerin rekabetçi kalmasını sağlarken, transaksiyonel liderlik daha çok ödül-ceza ilişkilerine odaklanmaktadır. Otantik liderlik ise dürüstlük ve içsel etik değerlere bağlılık üzerinden çalışanların güvenini kazanmayı hedeflemektedir. Çalışmanın bibliyometrik analizi için, 2014-2024 yılları arasında "örgütsel liderlik" yazar anahtar kelimesiyle yapılan incelemede, yönetim, iş ve davranış bilimleri alanları filtrelendiğinde toplamda 1.608 yayın tespit edilmiştir; bunlar arasında 1.429 makale, 145 bildiri, 7 editör materyali ve 27 kitap bölümü yer almaktadır. Web of Science veri tabanı kullanılarak yapılan bu araştırma, liderlik literatürünün yapısını, eğilimlerini ve en çok atıf alan çalışmaları belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, en fazla yayının yönetim alanında olduğu tespit edilmiş, bu alandaki akademik eğilimler, anahtar kelimeler ve en etkili yazarlar incelenmiştir. Yapılan analiz sonucunda, liderlik teorilerinin ve uygulamalarının günümüzde dijital dönüşüm ve küreselleşme gibi makro ölçekli değişimlerden etkilendiği belirlenmiştir. Ayrıca, çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılık düzeylerinin artırılmasında liderlik tarzlarının etkisi vurgulanmıştır. Bibliyometrik analizler, belirli bir araştırma alanının gelişimini ve gelecekteki yönelimlerini anlamada önemli bir araç olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda, çalışma, örgütsel liderlik literatüründeki araştırma boşluklarının belirlenmesine ve gelecekteki akademik çalışmalara yönelik ipuçları sunmaktadır. Elde edilen bulgular, liderlik alanında yapılan araştırmaların hangi yönlere odaklandığını ve hangi konuların potansiyel taşıdığına dair önemli bilgiler sağlamaktadır.