Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu, Tokat, Türkiye, 15 - 17 Mayıs 2025, ss.139-141, (Özet Bildiri)
İçinde bulunduğumuz yüzyılda şahit olduğumuz ve tüm dünyayı etkileyen, sosyal ve ekonomik gelişmelerde etkisini hissettiren ekonomi disiplininin eğitim açısından önemi özellikle son yıllarda daha da artmış bulunmakta. Sahip olduğu içeriğinden dolayı öğrencilerin topluma, bireye ve çevreye yönelik bakışlarının oluşmasında etkili olan temel eğitim basamağının önemli derslerinden sosyal bilgiler dersi ile ekonomi eğitiminin amaçları arasındaki benzerlikler bu disipline ait içeriğinin sosyal bilgiler dersinde kazandırılmasını olanaklı kılmaktadır. Sosyal bilgiler, öğrencilerin ekonomik kararlar alabilmesi için gerekli bilgi ve becerileri kazandırmayı amaçlar. Bu bağlamda, öğrencilerin tasarruflu tüketim alışkanlıkları geliştirmeleri, bütçe yönetimi yapmaları ve ekonomik kavramları anlayarak bilinçli kararlar vermelerinde ihtiyaçları olacak bilgi ve beceri donanımlarını sağlamak sosyal bilgiler dersinin amaçlar arasında bulunur. Doğru finansal kararların alınması ve bireysel refaha ulaşabilmek için gerekli olan farkındalık, bilgi, beceri, tutum ve davranışların bileşiminden oluşan finansal okuryazarlık becerisi Türkiye’de 2005 yılından beri hazırlanan sosyal bilgiler müfredatlarında yerini almaktadır. Yapılan araştırmalar finansal okuryazarlık becerisinin kazandırılmasında ön görülen hedeflere ulaşılmadığını ortaya koymaktadır. Finansal okuryazarlık becerisinin kazandırılmasında eğlenceli ve sürdürülebilir yöntemlere başvurulabilir. Bireylerin hem beceri ve tutum kazanmalarında hem de akademik başarılarının iyileştirilmesinde akıl ve zekâ oyunları etkin olarak kullanılmaktadır. Finansal okuryazarlık becerisinin kazandırılmasında akıl ve zekâ oyunlarından yararlanılabilir. Bu çalışmada, ilkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersi 'Üretim, Tüketim ve Dağıtım' öğrenme alanı kazanımları doğrultusunda, öğrencilerin finansal okuryazarlık becerisinin geliştirilmesine yönelik olarak akıl ve zekâ oyunlarının öğretimsel bir araç olarak kullanılabilirliğinin deneysel bir uygulama ile test edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda araştırmacılar tarafından finansal okuryazarlık becerisinin kazandırılmasında kullanılabilecek “Finansal Adımlar” adı ile bir akıl ve zekâ oyunu geliştirilmiştir. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden biri olan iç içe gömülü deneysel desen kapsamında, nicel ve nitel veri toplama tekniklerinin birlikte kullanıldığı bir yaklaşımla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Bilecik il merkezinde bulunan bir devlet okulunda okuyan ve akademik seviyeleri birbirine yakın olan 24’ü deney ve 26’sı kontrol grubundan oluşan 50 öğrenci oluşturmaktadır. 4 hafta süren uygulama sonrasında nicel veriler “finansal okuryazarlık ölçeği” ve “akademik başarı testi” kullanılarak toplanmıştır. Nitel veriler ise yarı-yapılandırılmış görüşme formu yoluyla toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, bağımlı ve bağımsız örneklemler için t-testi ile varyans analizi (ANOVA) tekniklerinden yararlanılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, akıl ve zekâ oyunlarının kullanıldığı öğretim sürecinin öğrencilerin finansal okuryazarlık becerisi ile akademik başarı düzeyleri deney grubu lehine anlamlı bir artış sağladığını ortaya koymuştur. Nitel veriler, öğrencilerin akıl ve zekâ oyunları kullanıldığında derslerden daha fazla keyif aldıklarını, dersi eğlenceli ve ilgi çekici olarak tanımladıklarını ortaya koymuştur.
In the current century, the growing significance of the discipline of economics—shaped by social and economic developments with global impact—has become increasingly evident in the field of education, particularly in recent years. Given its content, the discipline of economics plays a crucial role in shaping students’ perspectives toward society, the individual, and the environment. The similarity between the aims of economics education and those of the social studies course—one of the key subjects at the elementary level—makes it feasible to integrate economic concepts into the social studies curriculum. Social studies aim to equip students with the knowledge and skills required to make informed economic decisions. In this context, one of the objectives of the social studies course is to enable students to develop prudent consumption habits, manage budgets, and understand economic concepts to make conscious decisions. Financial literacy, which comprises the awareness, knowledge, skills, attitudes, and behaviors necessary for making sound financial decisions and achieving individual well-being, has been included in the social studies curricula in Turkey since 2005. However, research indicates that the intended outcomes in fostering financial literacy skills have not been fully achieved. To address this gap, enjoyable and sustainable instructional methods can be utilized. Among such methods, mind and intelligence games have proven effective in enhancing both skill acquisition and academic achievement. Therefore, they may be employed as tools to improve financial literacy skills. This study aims to test the effectiveness of mind and intelligence games as instructional tools in enhancing students’ financial literacy skills within the context of the fourth-grade social studies curriculum, specifically under the learning domain of “Production, Consumption, and Distribution.” To this end, the researchers developed a mind and intelligence game titled “Financial Steps” designed to be used for teaching financial literacy concepts. The study was conducted using an embedded experimental design, a type of mixed-methods research approach that integrates both quantitative and qualitative data collection techniques. The study group consisted of 50 students with similar academic performance levels enrolled in a public primary school in the city center of Bilecik, with 24 students assigned to the experimental group and 26 to the control group. Following a four-week implementation period, quantitative data were collected using a “financial literacy scale” and an “academic achievement test.” Qualitative data were obtained through a semi-structured interview form. The quantitative data were analyzed using t-tests for dependent and independent samples and analysis of variance (ANOVA). The qualitative data from the interviews were analyzed using content analysis. Findings indicated that the instructional process incorporating mind and intelligence games led to a statistically significant improvement in both financial literacy skills and academic achievement levels of the experimental group compared to the control group. The qualitative data revealed that students enjoyed the lessons more when mind and intelligence games were employed, describing the experience as entertaining and engaging.