Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, cilt.9, sa.2-1, ss.222-237, 2023 (Hakemli Dergi)
Türkiye Cumhuriyeti'nde Cumhurbaşkanı, meclisteki milletvekilleri tarafından seçilirken, 2007 yılında yapılan referandum sonucunda Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi kabul edildi. 2014 yılında, Cumhurbaşkanı ilk kez halkoylaması ile seçilerek göreve geldi. Türkiye‟de 2017 yılında gerçekleşen referandumla hükümet sistemi değiştirilerek Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçiş yapıldı. Cumhurbaşkanlığı için aday gösterme hakkının seçmenlere tanınması, yeni hükümet sistemi düzenlemesinin en dikkat çekici yönlerinden biridir. Bu düzenlemeye göre, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek süre içinde Cumhurbaşkanı adayı olma niteliklerini taşıyan kişi veya kişilerin en az 100.000 kişi tarafından aday gösterilerek Cumhurbaşkanlığı seçim yarışına girmesi mümkündür. Seçmenlerin imza atarak aday gösterme süreçleri kayıtlı oldukları ilçe seçim kuruluna gitme, bizzat başvuru yapma ve yalnızca bir aday için imza atma hakkı olarak işlemektedir. Seçmenlerin aday gösterme sürecine bizzat katılması, hem seçmenler hem de ilçe seçim kurulu çalışanları açısından ciddi bir yük getirmektedir. Ayrıca hem zamanın hem de kamu kaynaklarının tasarruflu kullanılmamasına ve verimlilik ilkesini zedeleyici bir unsur haline gelmektedir. Bu çalışma, genel itibariyle Türkiye‟de gerçekleştirilen Cumhurbaşkanı seçimlerinde seçmenlerin aday gösterme sürecini e-devlet kapısı sistemine taşıyarak hızlı ve düşük maliyetle ilerlemesini sağlamayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda Cumhurbaşkanlığı seçiminde seçmen tarafından aday gösterilme sürecinin bürokratik yükünün azaltılmasına yönelik bir model önerisi sunulmaktadır. Geçmişten bugüne cumhurbaşkanı seçilme usulüne ayrıntılı olarak yer verilip ardından model önerisi detaylandırılmaktadır.
In the Republic of Turkey, the President of the Republic was elected by parliamentary deputies, but in 2007, a referendum resulted in the election of the President by the people. In 2014, the President was elected by popular vote for the first time. A referendum held in 2017 changed the government system in Turkey to the Presidential Government System. One of the most striking aspects of the new system of government is that voters were given the right to nominate candidates for the presidency. According to this regulation, it is possible for a person or persons who meet the qualifications to be a presidential candidate to be nominated by at least 100,000 voters within the period to be determined by the Supreme Electoral Council and enter the presidential election race. The process for voters to nominate a candidate by signing a petition is based on the right to go to the district election board where they are registered, to apply in person and to sign for only one candidate. Voters' personal participation in the nomination process imposes a significant burden on both voters and district election board staff. In addition, it becomes a factor that undermines the principle of efficiency and the inefficient use of both time and public resources. This study aims to move the nomination process of voters in the Presidential elections held in Turkey to the e-government gateway system to ensure that it proceeds quickly and at low cost. In this direction, a model proposal is presented to reduce the bureaucratic burden of the nomination process by the voters in the presidential election. The procedure for the election of the president from past to present is given in detail and then the model proposal is elaborated.