COVİD-19 KÜRESEL SALGINININ BİLECİK EKONOMİSİNE VE VERGİ GELİRLERİNE ETKİSİ


Acar Y.

AKDENIZ 11th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES, Mersin, Türkiye, 23 - 25 Şubat 2024, ss.119-131

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Mersin
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.119-131
  • Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çin'in Wuhan kentinde 2019’un Aralık ayında çıkmış olan Covid-19 pandemisi ve tüm dünyaya yayılarak Dünya sağlık örgütü tarafından pandemi olarak adlandırılmıştır. 6 Nisan 2023 itibariyle, tüm dünyada yaklaşık 762 milyondan fazla vaka sayısı tespit edilmiş olup, yaklaşık 6.9 milyon kişi hayatını kaybetmiştir (WHO, 2023). Türkiye'de ise yaklaşık 17 milyon kişi bu hastalığa yakalanmış, 101.419 kişi vefat etmiştir (WHO, 2023). Salgını kontrol altına almak isteyen hükümetler, kapanma tedbirleri almışlardır. Bu kapanmalar nedeniyle, tüketim harcamaları azalmış, özellikle hizmet sektörü çok olumsuz etkilenmiştir. Ekonomik durgunluk nedeniyle işsizlik atmış, işletmeler kapanmış ve nihayetinde devletin vergi gelirleri azalmıştır. Pandemi sonrasında ise yaşanan sokağa çıkma yasakları ile beraber üretimde düşüş yaşanmış ve Haziran 2020’ye kadar vergi gelirleri düşmüştür. Ancak daha sonra vergi gelirlerinde artış yaşanmıştır. Bu çalışmada, Covid-19 salgınının Bilecik ili ekonomisine ve vergi gelirlerine etkisi incelenmiştir. Analiz kapsamında veri seti 2018:Ocak-2022:Aralık dönemini kapsayacak Görselde oluşturulmuştur. Çalışma sonuçlarına göre, Bilecik ilinde 2019 yılında genel bütçe gelirleri %3.81 azalarak yaklaşık 9 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Pandeminin başlangıç yılı olan 2020 yılında bir önceki yıla göre yaklaşık %11 artmış, 2021 yılında ise artış oranı %5.69 olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılında ise Türkiye’de yaşanan enflasyonist süreç nedeniyle genel bütçe vergi gelirleri %26.4 azalarak 7.77 milyar TL olmuştur. Dış ticaret açısından bakıldığında ise Türkiye’de toplam ihracat pandeminin etkisi ise 2020 yılında %6 azalırken, Bilecik ilinde %22.4 artış gerçekleştirmiştir. Bu durum Bilecik ekonomisinin küresel salgından az etkilendiğini hatta avantaja çevirdiğini göstermektedir.