Akademik Veri Yönetim Sistemi
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.23, sa.2, ss.337-354, 2025 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada Türkiye’nin erken zamanlarında Bilecik’te ve Uşak’ta yaşanan toplumsal vakalardan, bulundukları ildeki mahkemelere yansıması sonucu tespit edilebilenlerin incelenmesi yapılmıştır. 1931-1940 yılları arasında bahsi geçen illerde görülen vakaların; ameliyatla erkek olma, eşlerin ayrılması sonucu eşyaların iadesi, gaipliğin tespiti, iflas sonucu alacakların temini, ihtida, ispat-ı rüşt, işlenen suç sebebiyle yaş büyütme, malullük sebebiyle tazminat, nüfusta ebeveyn kaydının düzeltilmesi, nüfus kaydının tashihi gibi oldukça dikkat çekici konuları içerdiği anlaşılmıştır. Günümüzdeki davaların benzerlerinin yaklaşık yüz sene önce de görülmesinden, zamanın farklı olmasına rağmen insan unsurunun ortaklığı sebebiyle yaşananların da birbirlerine benzediği sonucuna ulaşılmaktadır. Bununla birlikte Türkiye’nin, yaklaşık altı yüz yıl varlığını devam ettirmiş Osmanlı Devleti sonrası ortak coğrafyada kurulması sebebiyle Osmanlı toplum yapısının, miras olarak Türkiye toplum yapısına devredildiği gerçeği de anlaşılmaktadır. Bu doğrultuda, iki farklı devlet olmasına rağmen halkının keskin çizgilerle birbirlerinden ayrılmasının mümkün olmadığı görülmektedir. Bu çalışmada temel kaynak olarak kullanılan belgelerin ilk kez değerlendirilmesi bu makaleye özgünlük katmaktadır.
In this study, the social cases that occurred in Bilecik and Uşak in the early times of Türkiye and that could be determined as a result of their reflection in the courts of the provinces where they were located, were examined. It was understood that the cases seen in the mentioned provinces between 1931-1940 included quite remarkable issues such as becoming a man through surgery, return of belongings as a result of separation of spouses, and conversion. Since similar cases to today's cases were seen about a hundred years ago, it is understood that the Ottoman social structure was inherited from the Turkish social structure and that it was not possible to separate the peoples from each other with sharp lines. The fact that the documents used as the main source in this study were evaluated for the first time adds originality to this article.