CONSUMER’E AŞKIN OLAN CONSTRUER’İN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME: CONSUMER’İN AŞKIN ZEMİNİ OLARAK THEOSUMER


Paylan M. A.

Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, cilt.15, sa.3, ss.901-930, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Consumer kavramı, farklı zaman dilimlerinde irrasyonellik, bencilik, moral ve ahlaki de¬ğerlere bağlanamama gibi birçok farklı anlam kazanmıştır. Bu ifade biçimlerinin ortak özelliği ise, özne-nesne ikiliğinden kurtulamayarak aşkın olarak bir’lik suretinde tesis edilememesidir. Son yıllarda, Modernist-hümanist felsefeye karşılık olarak konumlandı¬rılan insansonrası düşüncesi ise bizi, insanın öznelliğini bu parçalanmışlıktan kurtaracak olan bir aşkın varlık fikrine hazırlamaktadır. Söz konusu bu aşkın varlık fikrinin tüketici davranışı bakımından formu ise; consumer’a aşkın ve ”an’da bizatihi varolan” olarak tesis edilen construer fikridir. Bu fikri zeminden hareket eden çalışmanın ana sorusu, construer kavramının insansonrası çerçevesi bakımından teorik ve teolojik zemin itibariyle tesisinin mümkün olup olmadığı ve eğer mümkün ise bunun evrensel olarak teşkil edilip edilme¬diğidir. Bu suretle, consumer’e aşkın olarak tesis edilen construer fikrini, insansonrası düşüncesi çerçevesinden, teorik inşa ve teolojik zemin itibariyle inceledik. Construer ve insansonrası kavramlarının teorik inşa ve teolojik zemin itibariyle bağlantılarını “conatus” itibariyle açtık. Etika’da bahsedilen “conatus” düşüncesine nisbetle tesis edildiği görülen construer’in, teorik ve teolojik esastaki bazı eksikliklerine temas ettik. Consumer düşün¬cesine aşkın olan construer fikrinin teorik ve teolojik zemin cihetinden birlik suretinde te¬sis edilebilmesi için, nazariyata dair fikriyat açısından daha kuşatıcı bir kavram olduğunu düşündüğümüz, “theosumer” kavramını önerdik.
Consumer as a concept has acquired many different meanings in different times. The common feature of meanings is that they cannot transcend from subject-object dichotomy and cannot be constituted as a transcendent unity. In recent years, posthuman thought has prepared us for the idea of a transcendent being of unity that will keep subjectivity from this fragmentation. This transcendental being is defined as a concept of construer, which constitutes a transcendent being as a presentational mode of discourse in consumer behaviour literature. Based on these thoughts, the study’s central question is whether it is possible to constitute a conceptual constitution of the construer from the posthuman framework in terms of the theoretical constitution and theological grounds and, if possible, whether it is inclusively constituted. So, we criticize the construer concept regarding the theoretical constitution and theological grounds within the posthuman framework. We mentioned some of the theoretical and theological deficiencies of the construer, which seems to have been constituted in rational relation to the “conatus” in Spinoza’s Ethica. Finally, instead of construer, we propose the “theosumer” as a transcended consumer to constitute it as a unity, which we think is more inclusive in regarding theo-logia.