Farklı Dozlarda Uygulanan Fe3O4 Nanopartikülünün Tuz Stresi Altında Yetiştirilen Çilek (Fragaria× ananassaDuch, cv. ‘Albion’) Bitkilerinin Büyüme Özellikleri Üzerine Etkisi


Creative Commons License

Öztürk Erdem S.

ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, cilt.8, sa.3, ss.804-812, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.5281/zenodo.13121183
  • Dergi Adı: ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.804-812
  • Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çilek (Fragaria × ananassa Duch.) bitkileri, hem ekonomik değeri hem de besin değeri nedeniyle önemli bir tarımsal üründür. Ancak, tuzluluk stresi çileklerin verimini ve kalitesini olumsuz yönde etkileyen önemli çevresel faktörlerden biridir. Son yıllarda, nanoteknoloji alanındaki ilerlemeler, bitki beslenmesinde ve stres yönetiminde yeni yaklaşımlar sunmuştur. Bu çalışma, farklı tuzluluk seviyelerinde (T0, T30 ve T60 mM NaCl) yetiştirilen çilek bitkilerine değişik dozlarda demir (II, III) oksit (Fe3O4) nanopartikül (NP0, NP0.01, NP0.1, NP1 mg L1 ) uygulamalarının bitki gelişimi üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada gövde uzunluğu (mm), kök uzunluğu (cm), yaprak sayısı (adet), kök-gövde yaş ve kuru ağırlıkları (g), yaprak alanı (cm2 ) ve yaprak oransal su içeriği (%) belirlenmiştir. Tuz dozları arttıkça incelenen özelliklerin değerlerinde azalmalar görülse de Fe3O4 nanopartikül uygulamalarının bu olumsuz etkiyi hafiflettiği belirlenmiştir. Çalışmada, kök uzunluğu, yaprak alanı, bitki yaş-kuru ağırlık özellikleri bakımından tuz dozları arasında, yaprak alanı, bitki kuru ağırlığı ve kök yaş ağırlığı bakımından Fe3O4 nanopartikülleri arasında istatistiki olarak önemli farklar belirlenmiştir. Gövde uzunluğu, yaprak alanı, bitki kuru ağırlığı üzerine tuz dozu ve Fe3O4 nanopartikül interaksiyonu etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur. İncelenen özelliklerin tümünde T0 uygulaması en yüksek değerlere sahip olmuştur. Fe3O4 nanopartikülleri ise incelenen özelliklere göre farklı etki göstermiştir. En yüksek gövde uzunluğu 29.37 mm ile T0 × NP1 (1 mg L-1 ) uygulamasında bulunurken, yaprak alanı en yüksek T0 × NP0.01 (33.05 cm2 ) uygulamasından elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, Fe3O4 nanopartiküllerin tuz stresine karşı çilek bitkilerinin toleransını artırmak için potansiyel bir strateji olabileceğini göstermektedir.

Strawberry (Fragaria × ananassa Duch.) plants are an important agricultural crop due to their economic value and nutritional content. However, salinity stress is one of the significant environmental factors that adversely affect the yield and quality of strawberries. In recent years, advancements in nanotechnology have introduced new approaches in plant nutrition and stress management. This study aims to determine the effects of various doses of iron oxide (II, III) nanoparticles (NP0, NP0.01, NP0.1, NP1 mg L⁻¹) on the growth of strawberry plants grown under different salinity levels (T0, T30, and T60 mM NaCl). In the study, stem length (mm), root length (cm), number of leaves, fresh and dry weights of root and stem (g), leaf area (cm²), and leaf relative water content (RWC) (%) were determined. Although the values of the examined characteristics decreased as the salinity doses increased, it was found that the application of Fe₃O₄ NPs mitigated this adverse effect. In the study, statistically significant differences were determined between the salinity doses in terms of root length, leaf area, and fresh-dry weight characteristics, and between the Fe₃O₄ nanoparticles in terms of leaf area, plant dry weight, and root fresh weight. The interaction effect of salinity dose and Fe₃O₄ nanoparticles on stem length, leaf area, and plant dry weight was found to be statistically significant. The T0 treatment exhibited the highest values for all examined characteristics. The Fe₃O₄ nanoparticles showed different effects depending on the characteristics studied. The highest stem length, 29.37 mm, was found in the T0 × NP1 (1 mg L⁻¹) treatment, while the highest leaf area, 33.05 cm², was obtained from the T0 × NP0.01 treatment. The results indicate that iron nanoparticles could be a potential strategy to enhance the tolerance of strawberry plants to salt stress.