Dikey Toprak Frezesinde Yapısal ve İşletme Parametrelerindeki Değişimin Tork ve Çeki Kuvveti Üzerine Etkisinin Toprak Kanalında Belirlenmesi


Gedik C., Boydaş M. G.

34. Ulusal Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi 07-09 Eylül 2022, Bilecik, Türkiye, 7 - 09 Eylül 2022, ss.33, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bilecik
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.33
  • Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Bu çalışmada; Dikey toprak freze bıçaklarının üç farklı devir sayısı (220, 270 ve 310 dev/dk), yatayda yapmış oldukları dört farklı (0°, 5°, 10° ve 15°) ve dikeyde beş farklı açı (0°, 10°, 20°, 30° ve 40°) verilerek tork kuvveti, çeki kuvveti, güç tüketimi ve kesme kuvvetine etkisinin toprak kanalında yürütülmüştür. Kontrollü koşullar altında laboratuvarda yürütülen bu çalışma, dikey freze bıçaklarının oluşturduğu tork kuvvetini ölçmek için Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü laboratuvarında tork ölçüm düzeneği geliştirilmiştir. Çeki kuvvetinin belirlemek için Lama tipi yük hücresinden faydalanılmıştır. Denemeler yürütülürken toprak penetrasyon direnci 0,2-0,5 MPa arasında ve toprak nem içeriği %18±1 arasında sabit tutulmuştur. Ayrıca makine ilerleme hızı 2,2 m/s ve toprak işleme derinliği 15 cm olarak belirlenmiştir. Tork kuvvetine etki eden işletme parametreleri sonuçlarına göre; en düşük tork kuvveti değeri 310 devirde yatayda 0° ve dikeyde 20° de 10,88 Nm ve en yüksek değer ise 220 devirde yatay 15° ve dikey 40° de 18,93 Nm olarak ölçülmüştür. Çeki kuvvetine etki eden işletme parametreleri sonuçlarına göre; en düşük çeki kuvveti değeri 310 devirde yatayda 0° ve dikeyde 0° de 46,24 N ve en yüksek değer ise 220 devirde yatay 15° ve dikey 40° de 78,38 N olarak ölçülmüştür. Güç tüketimine etki eden işletme parametreleri sonuçlarına göre; en düşük güç tüketimi değeri 220 devirde yatayda 0° ve dikeyde 20° de 0,27 kW ve en yüksek değer ise 310 devirde yatay 15° ve dikey 40° de 0,52 kW olarak ölçülmüştür. Kesme kuvvetine etki eden işletme parametreleri sonuçlarına göre; en düşük kesme kuvveti değeri 310 devirde yatayda 0° ve dikeyde 20° de 87,06 N ve en yüksek değer ise 220 devirde yatay 15° ve dikey 40° de 151,50 N olarak ölçülmüştür. Çalışmada elde edilen verilere göre; devir sayısının artması tork, çeki kuvveti ve kesme kuvveti değerlerinin azalmasına güç tüketiminin artmasına sebep olmuştur.  Yatay açı değerinin artışı sırayla tork, çeki kuvveti, güç ve kesme kuvveti değerinin artmasına neden olmuştur.  Dikey 20° açısının tüm devirlerde tork, kesme kuvveti ve güç tüketimi için en uygun açı olduğu belirlenmiştir. Çeki kuvveti için ise dikey 10° açısının tüm devirlerde en uygun açı olduğu belirlenmiştir.