34. Ulusal Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi 07-09 Eylül 2022, Bilecik, Türkiye, 7 - 09 Eylül 2022, ss.33, (Özet Bildiri)
Bu
çalışmada; Dikey toprak freze
bıçaklarının üç farklı devir sayısı (220, 270 ve 310 dev/dk), yatayda yapmış oldukları
dört farklı (0°, 5°, 10° ve 15°) ve dikeyde beş farklı açı (0°, 10°, 20°, 30° ve 40°)
verilerek tork kuvveti, çeki kuvveti, güç tüketimi ve kesme kuvvetine etkisinin
toprak kanalında yürütülmüştür. Kontrollü koşullar altında laboratuvarda
yürütülen bu çalışma, dikey freze bıçaklarının oluşturduğu tork kuvvetini
ölçmek için Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
laboratuvarında tork ölçüm düzeneği geliştirilmiştir. Çeki kuvvetinin
belirlemek için Lama tipi yük hücresinden faydalanılmıştır. Denemeler
yürütülürken toprak penetrasyon direnci 0,2-0,5 MPa arasında ve toprak nem
içeriği %18±1 arasında sabit tutulmuştur. Ayrıca makine ilerleme hızı 2,2 m/s
ve toprak işleme derinliği 15 cm olarak belirlenmiştir. Tork kuvvetine etki eden işletme parametreleri
sonuçlarına göre; en düşük tork kuvveti değeri 310
devirde yatayda 0° ve dikeyde 20° de 10,88 Nm ve en yüksek değer ise 220
devirde yatay 15° ve dikey 40° de 18,93 Nm olarak ölçülmüştür. Çeki kuvvetine etki eden işletme parametreleri sonuçlarına
göre; en düşük çeki kuvveti değeri 310 devirde yatayda 0°
ve dikeyde 0° de 46,24 N ve en yüksek değer ise 220 devirde yatay 15° ve dikey
40° de 78,38 N olarak ölçülmüştür. Güç
tüketimine etki eden işletme parametreleri sonuçlarına göre; en düşük güç tüketimi değeri 220 devirde yatayda 0° ve dikeyde 20° de
0,27 kW ve en yüksek değer ise 310 devirde yatay 15° ve dikey 40° de 0,52 kW
olarak ölçülmüştür. Kesme kuvvetine etki
eden işletme parametreleri sonuçlarına göre; en düşük
kesme kuvveti değeri 310 devirde yatayda 0° ve dikeyde 20° de 87,06 N ve en
yüksek değer ise 220 devirde yatay 15° ve dikey 40° de 151,50 N olarak
ölçülmüştür. Çalışmada elde edilen verilere göre; devir
sayısının artması tork, çeki kuvveti ve kesme kuvveti değerlerinin azalmasına güç
tüketiminin artmasına sebep olmuştur.
Yatay açı değerinin artışı sırayla tork, çeki kuvveti, güç ve kesme
kuvveti değerinin artmasına neden olmuştur.
Dikey 20° açısının tüm devirlerde tork, kesme kuvveti ve güç tüketimi
için en uygun açı olduğu belirlenmiştir. Çeki kuvveti için ise dikey 10°
açısının tüm devirlerde en uygun açı olduğu belirlenmiştir.