Günümüzde en önemli çevre sorunlarından birini katı atıklar oluşturmaktadır. Katı atıkları, üreticisi tarafından istenmeyen, toplumun refahı ve çevrenin korunması için düzenli olarak bertaraf edilmesi gereken katı maddeler oluşturmaktadır. Nüfus, sosyo-ekonomik özellikler ve tüketim alışkanlıkları katı atıkların hem miktarında hem de bu atıkların kompozisyonunda farklılaşmaya sebebiyet vermektedir. Bu nedenle katı atıkların miktarı ve kompozisyonu ülkelere ve şehirlere göre değişim göstermekte ve hatta aynı şehrin farklı alanlarında bile değişmektedir. Türkiye’de katı atık üretiminde Marmara Bölgesi %35’lik payla ilk sırada yer almaktadır. Bu çalışmada, Marmara Bölgesi’ndeki illerin katı atık miktarları, yıllara göre değişimleri, kişi başı ortalama belediye atık miktarı ve atık bertaraf yöntemlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın verisini Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) resmi internet sitesinde yer alan ve 2001-2018 yılları arasında belediyeler tarafından toplanan atık miktarları, kişi başına düşen atık miktarları, şehirlerin atık yönetimi sayfalarındaki istatistiki bilgiler oluşturmaktadır. Bu verilerinden yararlanarak öncelikle tablo ve grafikler oluşturulmakta ve yorumlamalarda bulunulmaktadır. Katı atık miktarı ile kişi başına düşen atık miktarlarının 2001-2018 yılları arasındaki değişimi PearsonBivariate Korelâsyon Analizi, mekânsal dağılışı ise ArcGIS 10.5 programı aracılığıyla analiz edilmektedir. Sonuç olarak Türkiye genelinde toplanan katı atık miktarının %35’ini Marmara Bölgesi oluşturmaktadır. Bölge içerisinde ise İstanbul, 2018 yılı itibariyle en fazla katı atıkmiktarına sahip ili teşkil etmektedir. İstanbul’da 2018 yılında kişi başı ortalama belediye atık miktarı 1,28 kg/kişi-gün ’dür. Katı atık miktarının en düşük olduğu iller ise Bilecik ve Yalova’dır. Ayrıca katı atık miktarının 2001-2018 yılları arasındaki değişiminde miktar olarak dalgalanmanın, genel eğilim olarak sürekli bir artış eğiliminin olduğu görülmektedir. Bu artışa rağmen geri dönüşüm-yeniden kullanım oranlarının düşük olması çevre için tehdit unsurudur.
Today, one of the most important environmental problems is solid wastes. Solid wastes are solid substances that are not desired by the manufacturer and must be disposed of regularly for the welfare of the society and the protection of the environment. Population, socio-economic characteristics and consumption habits cause differentiation in both the amount of solid wastes and the composition of these wastes. Therefore, the amount and composition of solid wastes varies according to countries and cities, and even in different parts of the same city. The Marmara region ranks first in solid waste production in Turkey with a 35% share. Inthisstudy, it is aimedtoexaminethesolidwasteamounts, changesbyyears, average municipal waste per capita and waste disposal methods in the provinces in the Marmara Region. The data of the study consists of the waste amounts collected by municipalities between 2001-2018 and the official website of theTurkish Statistical Institute (TSI), the waste amounts per capita and statistical information in theWaste Management pages of the cities. Using these data, firstly tables and graphs are created and interpreted. The variation of solid waste and per capita waste amounts between 2001 and 2018 is analyzed by Pearson bivariate correlation analysis, while its spatial distribution is analyzed through the ArcGIS 10.5 program. As a result, the Marmara region accounts for 35% of the solid waste collected throughout Turkey. Within the region, Istanbul is the province with the highest amount of solid waste as of 2018. The provinces with the lowest amount of solid waste are Bilecik and Yalova. Average amount of municipal waste per capita in Istanbul in 2018 is 1,28 kg / person-day. It is also noteworthy that the amount of solid waste fluctuated in the change between 2001-2018, but there was a continuous increase as a general trend. Despite this increase, landfill so recycling-reuseratespose a threat to the environment.
