Arap edebiyatında şiir eleştirisi denildiğinde ilk akla gelen isimlerden olan Üsâme b. Münkız sadece eleştirel şiir okumaları yapmakla kalmamış aynı zamanda kendisi de ardında bir şiir divanı bırakmıştır. Çoğunluğunu gazel temalı şiirlerin oluşturduğu bu divan içerdiği edebi sanatların yoğunluğu ve bu sanatlardaki başarısı ile takdir görmüştür. İbn Munkiz’in şiirlerinde öne çıkan bir yönü de teşbihlerindeki özgünlüğüdür. Şair, teşbihin başarılı sayılmasında önemli kabul edilen nitelikleri kendi şiirlerinde bir araya getirmiştir. Ancak şu da var ki divanda takdire şayan teşbihlerin yanında şairin yaşadığı döneme göre pek de özgün olmayan klişeleşmiş benzetmelerde yer almıştır. Bu çalışmada şairin divanı teşbihlerindeki sanatsal seviye ve özgünlük açısından eleştirel bir okumaya tabi tutulmuştur. Şairin divanı Arap dünyasında pek çok açıdan incelenmeye değer görülmüş olmasına rağmen araştırmacıların teşbih eksenli bir tenkit çalışması ortaya koymadığı dikkatimizi çekmiştir. Dolayısıyla müstakil olarak teşbih başlıklı bir araştırmanın alanda bir boşluğu dolduracağı söylenebilir. Çalışma boyunca şairin divanından imge zenginliği, sıra dışılık, tutarlılık ve özgünlük gibi açılar esas alınarak teşbihler seçilmiştir. Belagat otoritelerince karar kılınan teşbih türleri çerçevesinde alt başlıklar oluşturulmuştur.
Usama Ibn Munqidh is one of the first names that comes to mind when it comes to poetry criticism in Arabic literature. Ibn Munqidh not only gave critical poetry readings, but also left behind a poetry divan. This divan, the majority of which consists of ghazal-themed poems, has been appreciated for the intensity of the literary arts it contains and its success in these arts. One of the prominent aspects of Ibn Munqidh’s poems is the originality of his similes. The poet brought together in his poems the qualities that are considered important for simile to be considered successful. However, in addition to admirable similes, the divan also included clichéd similes that were not original to the period in which the poet lived. In this study, the poet's divan was subjected to a critical reading in terms of the artistic level and originality of his similes. Although the poet's divan was deemed worthy of examination in many aspects in the Arab world, we noticed that researchers did not produce a criticism based on simile. Therefore, it can be said that an independent research titled simile will fill a gap in the field. Throughout the study, similes from the poet's divan were selected based on aspects such as image richness, extraordinaryness, consistency and originality. Subheadings have been created within the framework of the simile types decided by the rhetoric authorities.
