Bir Nahiyenin Portresi: Osmanlı Devletinin Son Döneminde Lefke/Osmaneli


Demiryürek H.

Sinop Üniversitesi sosyal bilimler dergisi, cilt.7, sa.2, ss.1231-1249, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Tarih bilimi sadece “büyük yerlerde büyük sorular” değil “küçük yerlerde büyük sorular” da sorabildiği ölçüde geçmişteki kişileri, kurumları ve yerleşim yerlerini anlamaya ve an-lamlandırmaya olanak sağlayabilir. Bu çerçevede yapılacak tespitler Osmanlı gibi büyük ölçekli bir devletin küçük bir parçasını oluşturan Lefke’nin geçmişte nasıl ve nerede ko-numlandığının belirlenebilmesi adına önem taşıdığı gibi büyük resimdeki flu yönlerin giderilebilmesi bakımından da oldukça mühimdir. Başka bir deyişle, geçmişi mikro odaklı bir perspektifle incelemek, doğruya en yakın muhtemel gerçeğe zarar vermeden daha sarih bir görüntü/bilgi elde etmeye kapı aralayabilir. Bu itibarla, ifade edilen kriterler bağlamında tarihte küçük bir idari birim olma özelliği gösteren Lefke’ye yoğunlaşan bu makale; hem birincil hem de ikincil kaynaklardan temin edilen veriler doğrultusunda Lefke’nin tarihi gelişimini, demografik yapısını ve nüfus ha-reketlerini incelemektedir. Bunun yanı sıra Lefke’deki eğitim kurumlarını, ekonomik du-rumu, ulaşım ve iletişim imkânlarını da analiz etmektedir. Ayrıca söz konusu çalışma değişim rüzgârlarının her yönden tüm şiddetiyle estiği bir dönemde Lefke’nin bu dönüşüm sürecini nasıl deneyimlediğini gözlemlemeyi de amaçlamaktadır.
The science of history can provide an opportunity to comprehend and make sense of people, institutions and settlements in the past to the extent that it can ask not only “big questions in big places” but also “big questions in small places”. The determinations in this framework are important in terms of determining how and where Lefke, which is a small part of a large- scale state like the Ottoman Empire, was located in the past, as well as in terms of eliminating the blurred aspects in the great scheme of things. In other words, examining the past with a micro-focused perspective may open the door to obtaining a clearer image/information wit- hout harming the most probable truth. In this respect, in the context of the stated criteria, this article focusing on Lefke, which has shown the characteristic of being a small administrative unit in history, examines the histori- cal development, demographic structure and population movements of Lefke in line with the data obtained from both primary and secondary sources. In addition to this, the study also analyzes the educational institutions, economic situation, means of transportation and com- munication capacity in Lefke. Besides, this study also aims to observe how Lefke experien- ced this transformation process at a time when the winds of change were blowing from all directions.