DÖVİZ KURUNDAN TÜKETİCİ FİYATLARINA GEÇİŞ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ


Yalçın H.

international conference on empirical economics and social sciences , Balıkesir, Türkiye, 23 - 24 Haziran 2023, ss.26-40, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Balıkesir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.26-40
  • Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Küresel finansal serbestlik ve beraberinde uluslararası sermaye hareketlerinin hacminde ki artış ile finansal piyasalar gelişmekte olan ülke ekonomilerini serbest döviz kuru sistemine geçişe zorlamıştır. Küresel finansal sermaye hareketlerinin artması ve döviz kurunun volatil olması, merkez bankalarının amaç ve araç bağımsızlıklarını etkilemiş ve para politikası kararlarında yeni araçlar ve ara hedefler ile merkez bankalarının finans piyasaları üzerindeki etki kanalları bazı değişiklikler göstermeye başlamıştır. Bu kapsamda merkez bankalarının yeni nesil para politikası uygulamaları ile döviz kurunda meydana gelen değişimlerin fiyatlara yansıması döviz kurundan geçiş etkisi olarak ele alınmaktadır. Buradan hareketle çalışmada Türkiye ekonomisinde 2003M01-2023M02 dönemi için döviz kurunun yurtiçi fiyatlara olan etkisi araştırılmıştır. Çalışmada merkez bankaları döviz kuru politikaları kapsamında döviz kurundan geçiş etkisi ile ilgili literatür paralelinde Türkiye ekonomisine ait ABD doları satış kuru ve tüketici fiyat endeksi analize dahil edilmiştir. Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif sınır testi yöntemi kapsamında analize dâhil olan değişkenlerin Phillips-Perron birim kök testleri yapılmış ve ilgili değişkenlerin farklı seviyelerde durağan olması nedeniyle Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif sınır testi uygulanmıştır. Gerçekleştirilen analiz neticesinde değişkenlerin arasında uzun dönemde ilişkinin olduğu ve döviz kurunda yaşanan değişimlerin enflasyon oranı üzerinde aynı yönlü etkilere neden olduğu sonucuna varılmıştır.