Matematik Öğretmenlerinin Cinsiyetlerine Göre Matematiksel İnançları


UYSAL F., DEDE Y.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.38, sa.1, ss.215-237, 2019 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu çalışmanın amacı, matematik öğretmenlerinin matematiksel inançlarının belirlenmesi veöğretmenlerin cinsiyetlerinin onların matematiksel inançları üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır.Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden çoklu durum çalışması kullanılarak yapılmıştır.Araştırmanın katılımcıları, kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemine göre seçilmiş dört kadın ve altıerkek matematik öğretmeni olmak üzere toplam on öğretmenden oluşmuştur. Araştırma verileri,ilgili literatüre dayalı olarak hazırlanan on adet açık uçlu sorudan oluşan yazılı görüş formu yoluylatoplanmıştır. Verilerin analizi ise anlamsal içerik analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Bukapsamda çalışmada kullanılan kategoriler; -matematiğin doğası, matematiğin öğrenimi vematematiğin öğretimine yönelik inançlar için olmak üzere- formel bağlantılı, şema bağlantılı, süreçbağlantılı ve uygulama bağlantılı matematiksel inanç kategorileridir. Çalışmanın bulguları hemkadın hem de erkek matematik öğretmenlerinin matematiğin doğası, matematiğin öğrenimi veöğretimine yönelik inançlarının şema bağlantılı yönelim hariç diğer üç matematiksel inançkategorisinde toplandığını göstermiştir. Matematiğin doğasına ilişkin en fazla ilişkilendirilenyönelimin, formel bağlantılı yönelim olduğu belirlenmiştir. Matematik öğretimine yönelik inançlarbağlamında, süreç bağlantılı ve uygulama bağlantılı yönelimlerin hem erkek hem de kadınöğretmenlerle en fazla ilişkilendirilen yönelimler oldukları belirlenmiştir. Formel ve süreç bağlantılıyönelimler ise matematiği öğrenmeye ilişkin inançlar için en sık gözlenen yönelimler olmuştur.Erkek öğretmenlerin önemli bir kısmının matematiğin öğretimine ve öğrenimine ilişkin inançlarıincelenen dört yönelim açısından hiçbir yönelimle açıkça ilişkilendirilememiştir. Dahası erkeköğretmenlerin matematiğin doğası, matematiği öğretme ve öğrenmeyle ilgili görüşleri de genelolarak kısa ve dar kapsamlı olmuştur. Ayrıca kadın ve erkek öğretmenlerin matematiksel inançlarıkarşılaştırıldığında bazı benzerlikler ve farklılıklar olduğu da tespit edilmiştir.
When the relevant literature on the concept of mathematical belief is examined, it is seen that there is no unified definition of the concept of belief, and that beliefs are often confused with other important dimensions of the affective field such as attitude and value (Leder, Pehkonen & Toerner, 2002). However, in the literature, it is observed that studies showing that the confusion between these three affective dimensions has been substantially eliminated (bkz, Shrigley, Koballa & Simpson, 1988; Goldin, 2002). Mcloed (1992) stated that although mathematical beliefs were primarily involved in the cognitive domain by nature, beliefs were at the center of developing attitudes and emotional responses to mathematics, and therefore beliefs should also be included in the affective field. Similarly, Ernest (1989) - like Mcloed (1992) - stated that mathematical belief contained a two-dimensional structure, and he defined mathematical belief as an individual's insights, values, ideology and tendencies towards mathematics (p.578). In this context, the present study considers the concept of mathematical belief as mental structures and psychological understandings, which are shaped according to one's past experiences, including these two dimensions. Since mathematical beliefs are considered as an indicator of teachers' planning, decision-making and classroom practices (Handal, 2003; Irez, 2007), the studies of teachers' beliefs have started to play an important role in the area of mathematics education in recent years (Depaepe, De Corte& Verschaffel, 2016). Fennema (1990) suggested that insights into teachers' beliefs and behaviors related to gender may lead to deeper understanding of gender differences in mathematics as we perceive more about the mental life of teachers and students, and how this influences daily decisions about learning mathematics. In addition, researching the beliefs of teachers according to their gender can also make a significant contribution to our understanding of the possible effects of gender on teachers' beliefs (Li, 1999). In this context, the aim of this study is to determine the mathematical beliefs of mathematics teachers and to investigate the effect of the gender of teachers on their mathematical beliefs. The study was conducted using multiple case studies from qualitative research methods. The participants of the study consisted of a total of ten middle and high school teachers including four female and six male mathematics teachers selected according to convenience sampling method. The research data were collected through a written opinion form consisting of ten open-ended questions based on the relevant literature.