Akademik Veri Yönetim Sistemi
THE JOURNAL OF ACADEMIC SOCIAL SCIENCE STUDIES, cilt.Year: 16 - Number: 94, ss.71-84, 2023 (Hakemli Dergi)
Duygusal emek kavramı, çalışanların duygularını yaptığı işin bir
parçası gibi yönetmesi gerektiği görüşüne dayanmaktadır. İşini
yaparken duyguların yönetilmesi veya hissedilmeyen duygularının
gösterimi günümüzde istihdamın büyük kısmını içinde barındıran
hizmet sektöründe bir kural haline gelmiştir. Çalışanlardan
müşterileriyle ve mesai arkadaşlarıyla olan ilişkilerinde güler yüzlü,
kibar ve samimi olmaları beklenmektedir. Bu beklenti çalışanları
hissetmedikleri duyguları yüzeysel veya derinden rol yaparak
yansıtmaya zorlamaktadır. Duygusal emek kavramına yüklenilen
“ekonomik değer”, kavramı örgütsel davranış değişkeninlerinin
belirleyicisi yapmıştır.
Bu araştırmanın amacı, duygusal emek eğilimini öğretmenler
açısından incelemek ve yüzeysel, derinden rol yapma ve doğal duygu
boyutlarıyla değerlendirebilmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden
fenomenoloji deseniyle yürütülmüş olan bu çalışmanın verileri, yüz
yüze görüşme yoluyla yarı yapılandırılmış bir görüşme formu
kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma kapsamında İstanbul ili Pendik
ve Tuzla ilçelerinde farklı derecelerdeki okullarda görev yapmakta
olan 19 öğretmen ile görüşme yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda elde
edilen veriler nitel araştırma yöntemleri doğrultusunda kodlanarak
temalar altında toplanmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur.
Öğretmenlerinin duygusal emeğe yönelik görüşleri literatürden
hareketle “yüzeysel rol yapma, derinden rol yapma ve doğal
duygular” kategorileri altında incelenmiştir. Araştırmanın
bulgularından elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda
öğretmenlerin önemli bir kısmı, duygusal emek gösteriminde öne
çıkan duygularında yüzeysel rol yapmayı tercih etmektedir.
Öğretmenlerin diğer kısmı ise duygularını derinden rol yapma ve
doğal duygular yoluyla sergilemektedirler