Akademik Veri Yönetim Sistemi
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (ASOS JOURNAL), sa.161, ss.166-188, 2025 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB) tarafından hazırlanan Cuma hutbelerindeki muhasebe söylemlerinin içerik analizinin yapılarak, muhasebenin temel prensipleriyle ilişkisinin irdelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamı, 2011-2023 yılları arasında DİB tarafından yayımlanan 550 Cuma hutbesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden bibliyometrik analiz ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, kapsam dahilindeki beş hutbe başlığında ve kırk sekiz hutbe içeriğinde toplam altmış yedi muhasebe söyleminin bulunduğu belirlenmiştir. Yaklaşık her on Cuma hutbesinden birinde muhasebe söylemi olduğu tespit edilmiştir. Yorumsal çıkarımlar neticesinde, seçilmiş muhasebe söylemleri özü itibariyle, dönemsellik, sosyal sorumluluk, kişilik, özün önceliği, süreklilik, belgelendirme, tutarlılık, tam açıklama ve ihtiyatlılık olmak üzere muhasebe temel prensiplerinden dokuz tanesiyle ilişkilendirilmiştir. Ayrıca, sayılan temel ilkelerin İslam’la ve İslami görüşlerle genel olarak örtüştüğüne yönelik bazı kanıtlar ortaya konmuştur. Bu çalışma ile Cuma hutbelerindeki söylemler ilk kez muhasebe alanıyla ilişkilendirilerek incelenmiştir. Örneklem bakımından ise en geniş kapsamlı çalışmalardan biridir. Kapsam ve özgünlük bakımından literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir ve bu bağlamda çalışmayı önemli kılmaktadır.