Muhasebe meslek mensuplarının davranışsal değişkenlerinin vergileme sürecindeki tutumları üzerine etkisini belirlemeye yönelik Bilecik ilinde bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ABDİL ÜNAL

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Meral Erol Fidan

Eş Danışman: Erdoğan Ceylan

Özet:

Vergi, hiç şüphesiz devletin gelir kaynaklarının en önemlisidir. Bu öneminden dolayı vergilendirme süreci kamu idaresinin üzerinde hassasiyetle durduğu konuların başında gelmektedir. Türkiye'de mevcut vergileme sistemine göre mükelleflerin vergi beyanları yasal düzenlemeler çerçevesinde muhasebe meslek mensupları tarafından gerçekleştirilmektedir. Ancak, muhasebe meslek mensuplarının mükellefleriyle olan ilişkilerinin ve buna bağlı davranışsal eğilimlerin vergi uyumunu etkileyebileceği düşünülebilir. Bu çalışmanın temel amacı, muhasebe meslek mensuplarının mükellefleriyle olan ilişkilerine bağlı davranışsal değişkenlerinin vergilendirme sürecindeki tutumları üzerine etkisinin araştırılmasıdır. Çalışmada ayrıca muhasebe meslek mensuplarının demografik özelliklerine göre, davranışsal değişkenlikleri ve vergi uyumları arasındaki farklılıkların belirlenmesi de amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda Bilecik ilinde faaliyet gösteren muhasebe meslek mensupları üzerinde anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda muhasebe meslek mensuplarının davranışsal değişkenlerini ortaya koyan beş faktör, vergiye karşı tutumunu ortaya koyan tek faktör tespit edilmiştir. Bu faktörler sırasıyla; olumlu iletişim, ortak özellik, öfke, etkililik, itimat ve vergi uyumu olarak isimlendirilmiştir. Yapılan istatistiki analizler sonucunda, "olumlu iletişim" ve "öfke" davranışsal değişkenlerinin vergi uyumu üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, meslek mensuplarının sahip olduğu mükellef sayısının vergi uyumuna olumsuz yönde etkisinin olduğu belirlenmiştir.